સંઘર્ષ એ જીવનનો મૂળ મંત્ર છે

 સંઘર્ષ એ જીવનનો મૂળ મંત્ર છે

સંઘર્ષ એ જીવન છે - ચાલો કીડીની મહેનત, બગલાની યુક્તિ અને કરોળિયાની કારીગરીમાંથી પ્રેરણા લઈએ અને આપણા જીવનમાં સવારી કરીએ.

સંઘર્ષ એ સફળ જીવનની ચાવી છે - આજથી તેના માટે સખત મહેનત કરીશું તો જ આવતીકાલ સારી રહેશે - એડવોકેટ કિશન સનમુખદાસ ભવનાની ગોંદિયા મહારાષ્ટ્ર 

ગોંદિયા- સંઘર્ષ, પરિશ્રમ અને કૌશલ્ય એ માનવજીવનના ત્રણ શસ્ત્રો છે જે જીવનમાં સફળતાના મૂળ મંત્રો છે આ ત્રણ મંત્રોના બળ પર દરેક મનુષ્ય પોતાના જીવનના વાહનને તેના મુકામ સુધી લઈ જવામાં સફળ થાય છે.કારણ કે આજના યુગમાં સફળતા મેળવવા માટે આપણે સંઘર્ષની સીડી ચઢવી પડે છે, ભલે આ સીડી પરથી આપણે ઘણી વખત સરકી જઈએ, પરંતુ જો આપણામાં સફળતા મેળવવાનો જુસ્સો અને હિંમત હોય તો લપસ્યા પછી આપણે ફરી ઊભા રહી શકીએ છીએ અને સિદ્ધિ મેળવી શકીએ છીએ. સફળતા માટે સીડી ચડવી પડશે.  આને સંઘર્ષનું નામ આપવામાં આવ્યું છે, આના દ્વારા આપણે ચોક્કસપણે સફળતાની આ સીડીના છેલ્લા ચક્ર સુધી પહોંચી શકીશું અને પોતાને, આપણા પરિવાર અને ભારતનું ગૌરવ અપાવી શકીશું. 

મિત્રો, કીડી પાસેથી સખત મહેનત, બગલા પાસેથી યુક્તિઓ અને કરોળિયા પાસેથી કારીગરી શીખવાની વાત કરીએ તો નાની કીડી એક મહિના સુધી સખત મહેનત કરે છે અને આખું વર્ષ આરામથી અને નચિંત જીવન જીવે છે.પરિશ્રમ વિના જીવન સુખી અને નિશ્ચિંત બની શકતું નથી, આ એ નાનકડી કીડીના જીવનનો પાઠ છે.બગલા તેના ઢોંગ માટે જાણીતો હોવા છતાં, બગલાનો ઢોંગ પણ માણસને મોટો પાઠ શીખવે છે.રસ્તો બદલો પણ ધ્યેય ન બદલો.ઘણી વાર ઘણી મહેનત કર્યા પછી પણ કામ પૂરું થતું નથી, પણ એ જ કામ ઓછી મહેનતે પણ પૂરું કરી શકાય છે, એ કરવા માટે તમારી પાસે માત્ર એક યુક્તિ કે પદ્ધતિ હોવી જરૂરી છે.વિશ્વમાં દરેક જીવો પોતપોતાની રીતે આશ્રય અને ખોરાકની વ્યવસ્થા કરે છે, પરંતુ કરોળિયા દ્વારા તેમનું જાળું બનાવવું ખૂબ જ રસપ્રદ અને ખૂબ જ મુશ્કેલ છે. 

મિત્રો, સંઘર્ષ અને પરિશ્રમની વાત કરીએ તો આપણા વડીલોએ આપણને વારંવાર સમજાવ્યું છે કે જુઓ આ કીડી દિવાલ પર ચડતી વખતે કેટલી વાર પડે છે પણ પછી ઉભી થઈને વારંવાર ચઢે છે, વાહ ! મામલો શું છે, આટલા વિશાળ માનવ શરીરની સામે કીડીનું ઉદાહરણ સદીઓથી સંઘર્ષ અને પરિશ્રમના રૂપમાં માણસો સામે આવતું આવ્યું છે, જેમાંથી આપણે શીખીએ છીએ કે હજારો વખત જીવોની પણ અવગણના ન કરવી જોઈએ. માણસો કરતા નાના હોય છે અને તેમની પાસેથી પ્રેરણા લેવાની ભાવના હૃદયમાં રાખવી પડે છે, આ લાગણી પાછળથી માણસને મહાન માણસમાં પરિવર્તિત કરે છે. 

મિત્રો, જો આપણે આપણા જીવનમાં સંઘર્ષની વાત કરીએ, તો જ્યારે નાની કીડી દાણા લઈને ચાલે છે, દિવાલો પર ચઢે છે, ત્યારે તે સો વખત સરકી જાય છે.  મનમાં વિશ્વાસ હિંમતથી નસોમાં ભરે છે, ઉપર ચઢવું અને પડવું, પડ્યા પછી ઉપર ન ચઢવું એ દુઃખદાયક છે.છેવટે, વ્યક્તિની મહેનત વ્યર્થ નથી જતી, જેઓ પ્રયત્ન કરે છે તે હારતા નથી.  જીવન એ સંઘર્ષનું બીજું નામ છે, એક વાત હંમેશા યાદ રાખો, તમારી મંઝિલનો અડધો રસ્તો કાપ્યા પછી, પાછળ ન જોશો, પરંતુ બાકીનું અડધું અંતર પૂરા જુસ્સા અને વિશ્વાસ સાથે કાપો, અધવચ્ચે પાછા ફરવાનો કોઈ ફાયદો નથી કારણ કે પાછા ફરવા પર તમારી પાસે હશે. માત્ર એટલું જ અંતર કાપવું જે તમને લક્ષ્ય સુધી પહોંચવામાં સક્ષમ બનાવશે. 

મિત્રો, સંઘર્ષ આપણને જીવનના ઉતાર-ચઢાવનો અનુભવ કરાવે છે, સારા-ખરાબની ઓળખ કરાવે છે, સતત સક્રિય રહેવાનું શીખવે છે, સમયનું મૂલ્ય શીખવે છે, જેના કારણે પ્રેરણા લઈને આપણે ફરીથી આપણી જાતને આપણા લક્ષ્ય તરફ સમર્પિત કરીએ છીએ. સશક્તિકરણ અને જીવન જીવવાનું શરૂ કરીએ. આગળ વધવામાં સફળતા ન મળે તો પણ વાંધો નથી, કમ સે કમ અનુભવ તો નવો જ હશે.  સંઘર્ષ એટલે વારંવારની હાર છતાં હિંમત સાથે તમારા લક્ષ્ય તરફ આગળ વધવું.  તમારી દરેક નિષ્ફળતા માંથી કંઈક શીખો અને નિર્ભયતાથી તમારી મંઝિલ તરફ આગળ વધો એ જ આપણા જીવનનું સૌથી મોટું વરદાન છે અને તે આપણને સહનશીલ, સંવેદનશીલ અને ઈશ્વર જેવું બનાવે છે જ્યાં સુધી જીવનમાં સંઘર્ષ ન હોય ત્યાં સુધી જીવન જીવવાની શૈલી, સાચા આનંદનો અનુભવ કરી શકાતો નથી , આનંદ, સફળતા.  જેમ ઇજા વિનાનો પથ્થર ભગવાન નથી.  તેવી જ રીતે સંઘર્ષના તાપ વિના માનવ જીવન ન તો ખીલી શકે છે, ન તો પરાકાષ્ઠાએ પહોંચી શકે છે અને ન તો ઈચ્છિત સફળતા મેળવી શકે છે. 

મિત્રો, જો આપણે કરોળિયા પાસેથી કારીગરી શીખવાની વાત કરીએ, તો આ ઉદાહરણ પણ આપણા વડીલોએ પેઢીઓથી, દાયકાઓથી આપ્યું છે, કે જુઓ કે કરોળિયાએ કેવું સુંદર આકારનું જાળું બનાવ્યું છે,તેનીકલાત્મકતા તો જુઓ, ચાલો.આજે એ કરોળિયા વિશે જાણીએ, આર્ટ વર્કને કૌશલ્યનું નામ આપીને આપણે આપણા માનવ મનમાં એ વાત ઠસાવવાની છે કે જ્યારે આપણાથી હજારો ગણું નાનું પ્રાણી આટલું સુંદર કામ કરી શકે છે, તો આપણે કેમ નથી કરી શકતા. તે!  આ માનવ વિચાર માનવ બૌદ્ધિક ક્ષમતાના અમુક સ્તરે બંધ થયેલા દરવાજા ખોલવાનું કામ કરે છે અને એકવાર આ દરવાજો ખુલી જશે તો આપણી પાસે પ્રતિભાની લાંબી સિદ્ધિઓ હશે અને આપણે આપણા કુળ સાથે મળીને ભારત માતાનું નામ વૈશ્વિક સ્તરે ઉંચું કરવામાં સફળ થઈશું. સ્તર માટે સક્ષમ હશે. 

મિત્રો, જો આપણે કૌશલ્યની વાત કરીએ તો, વર્તમાન સમયમાં આપણે કૌશલ્ય અથવા કારીગરી અથવા પ્રતિભાનું નામ ઘણું સાંભળીએ છીએ, ભારત સરકારના લગભગ દરેક મંત્રાલયના કાર્યક્રમોની સૂચિમાં કૌશલ્ય વિકાસનું નામ છે કૌશલ્ય વિકાસ માટે મંત્રાલય દ્વારા સમગ્ર દેશમાં હુનાર હાટનું આયોજન કરીને અને દરેક માનવસર્જિત કળા, વસ્તુઓ અને સેવાઓનું પ્રદર્શન કરીને વ્યૂહાત્મક તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે, જેનું પરિણામ આપણે મેળવી શકીએ છીએ.વિઝન 2047, વિઝન હાંસલ કરો  અમે 5 ટ્રિલિયન ડૉલરની ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા, એક નવા ભારતની વાર્તા,એક નવા ભારત સહિત ઘણા વિઝન તૈયાર કર્યા છે અને તેના પર ઝડપથી આગળ વધી રહ્યા છીએ,જેના દૂરગામી પરિણામો આપણે આવનારા વર્ષોમાં ચોક્કસપણે જોઈશું. તેથી, જો આપણે ઉપરના સમગ્ર વર્ણનનો અભ્યાસ અને પૃથ્થકરણ કરીશું, તો આપણને જાણવા મળશે કે સંઘર્ષ એ જીવનનો મૂળ મંત્ર છે.  સંઘર્ષ એ જીવન છે. કીડી પાસેથી સખત મહેનત, કરોળિયા પાસેથી યુક્તિઓ અને સંઘર્ષ એ સફળ જીવનની ચાવી છે, આવતીકાલ ત્યારે જ સારી હશે જ્યારે આપણે આજથી તેના માટે સખત મહેનત કરીશું.

*-કમ્પાઈલર લેખક - ટેક્સ એક્સપર્ટ કોલમિસ્ટ સાહિત્યિક આંતરરાષ્ટ્રીય લેખક વિચારક કવિ સંગીત માધ્યમ સીએ(એટીસી) એડવોકેટ કિશન શાંતિદેવી સનમુખદાસ ભાવનાનિ ગોંદિયા મહારાષ્ટ્ર 9284141425*